Het effect van verwarrende boodschappen

In mijn vorige blog beweerde ik dat jouw persoonlijke Script, de boodschap die je ooit jezelf hebt opgelegd of het besluit dat je over jezelf hebt genomen, van invloed is op het ‘gedoe’ van de Dramadriehoek. Verwarrende en soms zelfs tegenstrijdige boodschappen in je jeugd zijn vaak de voedingsbodem voor dit alles. En voordat je vreest voor een sessie op de sofa . . . in het hier-en-nu worden ook behoorlijk wat maffe dubbele bodems gegeven. Laat ik het uitleggen met een voorbeeld.

Op weg naar het station hoorde ik twee jongemannen elkaar begroeten. De een liep voorbij, de ander was aan het werken op een terras. De tekst van de voorbijganger was: “Hee, werkze heh! Rustig an!!”. Ben ik de enige die hier twee totaal verschillende en zelfs tegenstrijdige dingen in hoort??

Of wat dacht je van bijgaande foto; voel jij je nog welkom en gastvrij ontvangen in deze winkel? Ik voel me een beetje een wandelende portemonnee waar ze meer last van ervaren dan dat ze blij zijn met mijn komst!

Kun je je voorstellen (of misschien zelfs wel herinneren) dat jij vroeger, toen je opgroeide, ook al zulke tegenstrijdige en daarmee verwarrende boodschappen kreeg? Een perfecte voedingsbodem voor bepaalde besluiten die je al op heel jonge leeftijd neemt. Soms zijn dit overigens heel erg helpende teksten waardoor je net dat tandje extra zet en je succesvol bent in iets. Maar er zijn ook destructieve boodschappen die maken dat je niet tot je volle potentie komt of letterlijk lijdt onder je innerlijke stemmetje.

Zo ken ik een succesvolle HR manager die na het gymnasium door omstandigheden niet heeft kunnen studeren maar een secretaresse-opleiding bij Schoevers heeft gevolgd. Eenmaal in dienst bij een gerenommeerd organisatie-adviesbureau groeide ze van directie-secretaresse tot HR adviseur en inmiddels is ze bij een andere organisatie werkzaam als HR manager. Het zal me niks verbazen als ze het binnenkort tot HR directeur schopt! Fantastisch zou je denken. Wat ik er echter niet bij vertel is dat haar harde werken, ingegeven door de boodschappen van huis uit, haar behoorlijk heeft opgebroken. Zo heeft ze een carrière-bevorderende klus in het buitenland geklaard, maar ondertussen zat ze na extreem lange dagen vaak in haar uppie op haar hotelkamer. Eenmaal terug is ze zoveel uren en dagen blijven werken dat haar slaap- en waakritme volledig naar de knoppen was (een van de kenmerken van burn-out) en van een privéleven met een fijne partner of leuke sociale contacten was nauwelijks sprake. Bekaf en behoorlijk overwerkt wilde ze natuurlijk niets horen van de goedbedoelde adviezen van haar omgeving want tsjah . . . dit alles heeft ze tot nu toe volgehouden door de innerlijke stemmetjes: Doe je best (een zogenaamde drijver) maar ook Voel niet (een zogenaamde stopper). Ze voelde in eerste instantie werkelijk niet dat ze moe of verdrietig was. Rationeel wist ze heus wel dat er iets niet klopte maar daar moest ze wel wat voor doen: haar oude Script(en) ter discussie stellen en vervangen door gezondere boodschappen. Overigens: de meer RET-geschoolden onder ons herkennen vast de term ‘belemmerende overtuigingen’.

Het moge inmiddels duidelijk zijn dat deze ‘opdrachten’ je behoorlijk in de weg kunnen zitten. Maar omdat ze, soms al in je vroege jeugd, ook iets goeds gebracht hebben (de wereld begrijpelijker of de situatie veiliger voor jou hebben gemaakt), is het moeilijk en soms zelfs beangstigend om afscheid van ze te nemen. Vaak heb je in reactie op een gebod, iets voor jezelf bedacht om dat vol te houden. Zo heeft de eerder genoemde HR manager het “Doe je best” gecombineerd met “Voel niet”; alleen zó hield ze haar harde werken immers vol.

Het beeld wat hierbij opkwam bij Adrienne Lee (een bekende Britse TA-denker ) is dat van een drenkeling: de stoppers trekken hem/haar onder water, de ballonnetjes houden hem/haar boven water. Durf jij het aan om te onderzoeken of jij ook een aantal boodschappen combineert of stomweg herkent? En kun je het aan om te kijken naar de positieve EN negatieve effecten van deze zgn. drijvers en stoppers?

Het gevolg van het verinnerlijken van dit soort teksten, is dat je zelfs een bepaalde basishouding aanneemt. Een Levenspositie van waaruit je jezelf en anderen beschouwt en daarmee hoe je jezelf tot anderen verhoudt. En ook dit kan behoorlijk invloed hebben op je welzijn; op de manier waarop je anderen bejegent én dus ook de wijze waarop jij de ander (al dan niet) gastvrij benaderd. Meer hierover in mijn volgende blog!

Vind je het lastig om dit soort onderwerpen voor jezelf te onderzoeken? Dan kun je wellicht wat hulp gebruiken. Misschien dat het lezen van mijn blogs of mijn e-reader dit effect heeft. Maar misschien heb je meer behoefte aan wat persoonlijker aandacht. Dit kan in de vorm van de tweedaagse training De Psychologie van Gastvrijheid of een individueel gesprek. Neem gerust contact met me op!

Door: Lettie Ambagtsheer

Lees hier blog 1: de psychologie van gastvrijheid en blog 2: Drama!Driehoek